Total Pageviews

Monday, November 17, 2014

මිණිහිරි අන්දර - 01

මිණිහිරි අන්දර - 01

මින්නේරි  භූමිය මහසෙන් රජුගේ ඇසට


(කි‍්‍රෂ්ණ විජේබණ්ඩාර)
එය, ක‍්‍රිස්තු වර්ෂ 03 වැනි සියවස අග භාගයේ එක්තරා දවසක එළඹි රාත‍්‍රියකි. එක් රැුකවලෙක් පමණක් කැටුව, රහසේම ‘ගමන් මාලිගාවෙන්’ නික්මුණු මහසෙන් (ක‍්‍රි.ව. 274 - 301) මහ රජ්ජුරුවෝ, කිරි ඔයෙන් ද එතෙරව එක්තරා ස්ථානයක් කරා ගමන් කළහ. එය, ඒ වනවිටත් රජු සමග අවි අමෝරා ගෙන සිටි, මින්නේරි වාසී යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයන්ගේ ලැඟුම් කඳවුර විය. රැකවලා පිටත රැඳවූ මහසෙන් රජු ඇතුළට පිවිසුණේ එහි  වූවෙකුගේ නමක්ද කියා අමතමිනි.

ඒ සමගම ආගන්තුක ඇමතුමෙන් පිබිදුණු කඳවුරු නායකයා, සැණෙකින් අමුත්තා ඉදිරියේ පෙනී සිටියේය.

‘මම මහසෙන්’

අමුත්තා ගාම්භීර හඬින් තමන් හඳුන්වා දුන්නේය. ඒ ඇසූ කඳවුරු නායකයා තිගැස්සිණි. එහෙත් ඔහු සෘජු කුසින් යුක්තව අමුත්තාට මුහුණ දුන්නේය.

‘මම ආවේ උඹලව හම්බවෙන්නයි. මට උඹලාව සේරම මරා දාලා ඔය වැව හදන්ඩ පුළුවන්. ඒත් වැවක් හදන්ඩ වුණත් මිනිස් ජීවිත නැති කර දමන්ඩ  ඕනෑ නෑ. මේ වැව හදන්නේ රටේ වැසියන්ගේ සුභ සිද්ධියටයි. අපිට බැරිද මිනීමරා ගන්නේ නැතිව මේක කරන්නඩ ?’ රජු විමසීය.

කඳවුරු නායකයා මදක් කල්පනා කළේය. අලූතින් තනවන්නට යන වැවට තම නිජ භූමිය පවරා ගැනීමට එරෙහිව ගිය තම නායකයා වූ ‘කළුවා’ ඒ වන විටත් මරු තුරුළට ගොසිනි. රජු හා ගැටුම තවත් දුරදිග ගියහොත් යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික සනුහරයේ ඉතිරි පිරිසද මැරුම් කනු ඇත.

‘හොඳමයි මහරජතුමනි. අපිට අපේ ගම්බිම් වෙනුවට වෙනත් භූමියක්  ඕනෑ. අපේ අයිතිවාසිකම්  ඕනෑ. එහෙම දෙනවා නම් අපි වැව හදන භූමියෙන් ඉවත්ව යන්නම්’ කඳවුරු නායකයා රජු හමුවේ පිළිවදන් දුන්නේය.

මහසෙන් රජ්ජුරුවෝ ඒ ඉල්ලීමට කැමැත්ත දුන්හ. ඉක්බිති, වැව ඉදිකිරීම ඇරඹිනි.
මේ කතා පුවත, ‘ඉතිහාස වාර්තාවක්’ නොවේ. මහාවංශය හෝ සමකාලීන වංශකතාවක සඳහන් වන පුවතක් ද නොවේ. ලියුම්කරු එය උපුටා ගත්තේ, පොළොන්නරුව සුප‍්‍රකට ‘මින්නේරි වැව’ නිර්මාණය වීම පිළිබඳව ගෙතී ඇති ජනප‍්‍රවාද ඇසුරිනි. එනම් ජනශ‍්‍රැති ගණනාවකින් තෝරා ගත් එක් කතා පුවතක් සජීවීකරණයකර ගැනීමෙනි.

මහාවංශයෙහි ද දැක්වෙන අන්දමට, සුප‍්‍රකට මින්නේරි වැව, ‘මහසෙන් රජු’ විසින් කරවූවකි. වංශකතාවල සඳහන් නොවූවද, වැව නිර්මාණය වීම අරභයා එන ජනශ‍්‍රැති රාශියකි. ඒවා ඉතාමත් රසවත් ය. එයින් හෙළිදරව් වන විශේෂ කාරණා දෙකක් තිබේ. එකක් නම් එකල විසූ පාලකයන් තම රට වැසියන් කෙරෙහි කෙතරම් කැපවීමෙන් වැඩ කළේද ? යන කාරණයයි. අනෙක අපේ පැරැුන්නන්ට වාරි කර්මාන්ත සම්බන්ධයෙන් ද කොතරම් විශිෂ්ට ඥාන සම්භාරයක් තිබුණේ ද යන්නයි.

මින්නේරි ජන ශ‍්‍රැතිවලට පදනම් වූ වැව්, සොරොව්, බිසෝ කොටු සහ ඇළ මාර්ග ආදී පැරණි නිර්මිතයන්, වර්තමානික බොහෝ දුක් ගැහැට මධ්‍යයේ අදටත් බොහොම සජීවී ක‍්‍රියාකාරීත්වයෙන් යුක්තව පවතින්නේය. එබැවින් පැරණි ජනශ‍්‍රැති හුදී ජනයන්ගේ සංස්කෘතියෙන් ඉවත ලිය නොහැක්කේම ය. මින්නේරි ජනශ‍්‍රැති ඔස්සේ දිග හැරෙන්නේ එසේ මෙසේ පුවත් නොවේ. මහසෙන් බඳු ශ්‍රේෂ්ඨ නරපතියෙකුගේ පාලන තන්ත‍්‍රයේ ඇතුළු කවයෙහි හටගත්, ඇසූ දුටුවන් ගල් ගැසෙන තරම් ප‍්‍රබල දේශපාලනික සිදුවීම් මාලාවක නින්නාදයයි.

ඝන මීටර් මිලියන 135.7ක ජල ධාරිතාවක් සහිත මින්නේරි වැව, අදත් එක එල්ලේම කෙත් බිම් හෙක්ටයාර් 8900කට පමණ දියවර සපයන්නේය. ඊට අමතරව එය, වාරි ජලය ගලා බස්නා දීර්ඝ මාර්ගයක රැුඳවුම් ජලාශයක් හැටියට ද අදත් භාවිත කෙරෙන්නේය. ඊට යාබදව පිහිටි ගිරිතලේ වැව, කවුඩුලූ වැව සහ මහා ජලාශයක් වූ පරාක‍්‍රම සමුද්‍රය ද ජනශ‍්‍රැති ඔස්සේ දින හැරෙන අතීත සිදුවීම්වල පාත‍්‍ර වර්ගයෝ වෙති. වත්මන් මින්නේරි වැව, පුරාණයේ දී හඳුන්වා ඇත්තේ ‘මිණිහිරි වාපි’ යනුවෙනි.

අනුරාධපුරයේ සිට රජකම් කළ ද, මහසෙන් මහ රජ්ජුරුවෝ, නිතරම පාහේ රටවැසියන් කෙරෙහි උපන් ළෙන්ගතුකමින්  යුතුව විවිධ ප‍්‍රදේශවල සංචාරයෙහි යෙදුණහ. එහි එක් අරමුණක් වූයේ, රජු විසින් කර වන සංවර්ධන ව්‍යාපෘතීන් අධීක්‍ෂණය කිරීමයි. සංචාර සඳහා තම ඇමතිවරුන්ද එක්කර ගැනීම රජුගේ සිරිත වී තිබිණි. සංචාරය කරන ප‍්‍රදේශයේ යම් ස්ථානයක ‘ගමන් මාලිගාවක්’ (තාවකාලික ලැගුම් ගෙයක්) තනවා ගන්නා රජු එහි රැුඳෙමින් තම කටයුතු නිමකර ගැනීම සිරිතයි. මින්නේරි වැව ඉදි කරන්නට බලපෑ හේතු කාරණාව ගොඩනැගෙන්නේ ද රජු මින්නේරි අඩවිය ඉහත්තාවේ සුදු කන්ද ප‍්‍රදේශයේ ලැඟුම් ගෙන සිටියදීය.

එහිදී රජුට වැටහී ගියේ, ඇතැම් දිනයක තමන්ගේ ජනයාට ගෙන එන එළකිරි ඉතා මිහිරි රසයෙන් යුක්ත වන බවයි. ඊට හේතුව කෙසේ දැයි විමසූ කල එක්තරා වැස්සියකගෙන් දොවන කිරි වෙනස් රසයක් ගෙන දෙන බව සොයා ගත හැකි විය. රජුගේ විමසීම්වලට පිළිතුරු දුන් ගොපල්ලන් ප‍්‍රකාශ කළේ වැස්සිය උලා කන තණකොළ වර්ගයක ස්වභාවය අනුව එය සිදු විය හැකි බවයි. එහෙත් වනගත වන වැස්සිය තණ උලා කන පෙදෙස ගැන තොරතුරක් හෝ නොවීය.

ඒ ගැන කල්පනා කළ රජුගේ පිරිස කදිම උපක‍්‍රමයක් යෙදූහ. ඒ අනුව වැස්සියගේ පිටේ තල පිර වූ ගෝනියක් බැඳ, එහි කුඩා සිදුරක් සකසා, පිටත්කර යැවිණි. දැන් වැස්සිය ගමන් කරන මාර්ගයේ තල ඉහිරී යයි. ඊළඟට වට වැස්ස නිසා තල ඇට පැළ වී පෙනෙන්නට විය. ඒ ඔස්සේ ගමන් කළ රජු ඇතුළු පිරිසට වැස්සිය තෘණ උලා කන ඉසව්ව හමු විය. එය කුඩා දිය පාරක් ද ගලා බස්නා, ඉතා සරුසාර වන ගොමුවෙන් පිරි සිහිල් තැනිතලා පෙදෙසකි. එය දෙපැත්තේම කඳු වැටිය. භූමිය නිරීක්‍ෂණය කළ මහසෙන් රජුට වැටහී ගියේ, කඳු වැටි දෙක බැම්මකින් යා කළ හොත්, එහි කදිම වැවක් තැනිය හැකි බවයි. රජුත් සමග ගමනට එක් වූ ‘කලූ දෑ කඩ රාළ’ නම් ඇමතිවරයා ද යෝජනාව හොඳ එකක් බව කීවේය. එතැන වැවක් තැනීමට ඉතා සුදුසු බිමක් බව ඔහුගේ ද මතය විය. රජු වැව තැනීමට තීරණය කළේය.

එසේ වුවද වැව තැනීම ලෙහෙසි කටයුත්තක් වූයේ නැත. තෝරා ගත් භූමිය, යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයන් පිරිසකගේ නිජබිමක් වීම ඊට හේතුවයි. නිජබිම අරා සිටියෝ ‘කළුවා’, ‘කට්ටන් පට්ටිය’ සහ ‘කයිල වන්නියා’ යන සහෝදරයෙන් තිදෙනාය. (තවත් ජනප‍්‍රවාදයක සඳහන් වන්නේ ‘පත්තා’, ‘රන්දුන්නා’ සහ ‘බොකුටි’ යන නමින් ඔවුන් හඳුන්වන බවය. තමන් නිවසන ගම්බිම්, වැවක් ඉදි කරන්නට දිය නොහැකි බව ඔවුහු රජුට සැලකළහ.

එතැනින් නොනැවතී ඔවුහු රජු සමග බහින් බස් වූහ. එහිදී ගැටුමක් හටගත් අතර, කළුවා රජුට පහර දෙන්නට පැනීමේදී ගලක ගැටී, වැටී මරුමුවට පත් විය.

රජ්ජුරුවෝ මැදියම් රැයක, තනිවම ඔවුන්ගේ කඳවුරට ඇතුළු වී වැව තැනීම පිළිබඳ කතාබහකට මුලපුරන්නේ ඒ සිද්ධියෙන් පසුවය.

(මතු සම්බන්ධයි)

මිණිහිරි අන්දර-02

මිණිහිරි අන්දර-02


වැව තැනීමට රාජකීය ලේ ඇති කුමාර බිල්ලක්


රටේ සංවර්ධන කටයුතු නිරීක්‍ෂණය සඳහා මින්නේරි ඉසව්වේ සුදුකන්ද ප‍්‍රදේශයේ චාරිකා කරන මහසෙන් රජ්ජුරුවන්ට තෙත්, සිහිල් පරිසරයකින් යුත් තැනිතලා බිමක් හමුවෙයි. එය වැවක් තැනීමට සුදුසු බව රජුගේ අදහසයි. එහෙත් ඒ බිමේ වසන යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික පිරිසක් ඊට එරෙහිව රජු සමග ගැටුමකට යයි. ගැටුමේදී යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයෙක් මරුමුවට පත්වන අතර, ඉන් පසුව රජු කරන පැහැදිලි කිරීම් හමුවේ ඔවුහු රජුට තම භූමිය දීමට එකඟ වෙති. ‘මිණිහිරි අන්දරය’ සටහන් පෙළ ලියැවෙන්නේ මින්නේරි අඩවියේ එන ජනශ‍්‍රැති පදනම්කර ගනිමිනි.

(ක‍්‍රිෂ්ණා විජේබණ්ඩාර)
මින්නේරි අඩවියේ ජනශ‍්‍රැතිවල සඳහන් වන අන්දමට රජුට පහර දෙන්නට යද්දී ගලක හැපී මිය යන ‘කළුවා’, ඒ බිමේ වාසය කරන යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයෙකි. රටේ පාලනය මහසෙන් රජු යටතේ පැවතියද, ඔහුගේ සනුහරය ප‍්‍රත්‍යන්ත මින්නේරි භූමියේ ස්වාධීනව ජීවත් වන්නට ඇත. මහසෙන් යනු රට කරවන මහ රජු බව දැන දැනම, ඔවුන් රජුගේ යෝජනාවට විරුද්ධවී, ගැටුමකට පවා එළඹුණේ ඒ නිසා විය හැකිය. අනෙක රජ්ජුවෝද මැදියම් රැුයේ හුදෙකලාවම ඔවුන්ගේ ලැඟුම් පොළට ගොස්, භූමිය ගැනීමේ කටයුත්ත සාමකාමීව විසඳා ගන්නට උත්සාහ කරන්නට ඇත්තේ නිකම්ම නොවේ. රජු ද ඔවුන්ගේ ස්වාධීන දිවි පෙවෙතට ගරු කළ නිසා විය යුතුය. එසේ නැතිනම්, රජුට සිය බල පරාක‍්‍රමය යොදවා යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රිකයන් මරා දමා මින්නේරි භූමිය අත්පත් කර ගන්නට ඉඩ තිබිණි.

රජු, යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රිකයන් එකඟ කර ගැනීමෙන් පසුව වැව ඉදි කරන්නට යුහුසුළු වෙයි. ඉදිකිරීම් කටයුත්ත පැවරුණේ ඔහුගේ දෙටු ඇමතිවරයෙකු වන ‘කළු දෑකඩ රාළට’ ය. ඔහු වැව් ඉදිකිරීම පිළිබඳව හසල දැනුමක් ඇති කෙනෙකි. ඒ අතර මහසෙන් රජු තම පෞද්ගලික ජීවිතයේ යම් යම් කාරණා ද වැව වෙනුවෙන් කැප කරන්නේය.

මින්නේරියේ එක ජනශ‍්‍රැති මාලාවක එන හැටියට, රජු සමග ගැටෙන යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයන් වන්නේ ‘පත්තා’, ‘රන්දුනා’, සහ ‘බොකුටි’ ය. ඒ අනුව රජුට පහර දෙන්නට යද්දී ගලක හැපී මිය යන්නේ ‘රන්දුනා’ ය. ඔවුන් ආදීවාසී (වැදි) පිරිසක් බවද කියැවේ. කතා පුවත්වල හැටියට මහසෙන් රජ්ජුරුවන්ට බාල සොහොයුරියන් දෙදෙනෙකි. ඉන් එක් නැගණියක් ‘ටිකිරි මැණිකා’ ය. අනෙකා ‘බිසෝ මැණිකා’ය. වැව ඉදි කර, එම ප‍්‍රදේශයේ ගොවි බිම් සරුසාර කරවන්නට නම් යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රිකයන්ගේ සහාය සහ මිත‍්‍රත්වය අවශ්‍ය බව රජුට පසක් වෙයි. ඒ අනුව රජු තම ටිකිරි මැණිකා නැගණිය ‘පත්තා’ නමැති යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයාට සරණ පාවා දෙන්නේය. මෙය ඇත්තටම යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයන් ඉතා ඉහළින්ම සතුටට පත්වන කාරණයකි. ඉන් ඔවුන්ට රජු සමග ලෙන්ගතු නෑ කමක් ද හට ගන්නේය. එය තමන් කරන්නට යන ඉදිරි සංවර්ධන වැඩවලට පහසුවක් බව මහසෙන් රජුට වැටහෙන්නට ඇත. මේ සඳහා ඔහු තම පවුල් කේන්ද්‍රයේ විශාල කොටසක් පරදුවට තබන්නට පසුබට නොවූ බව එයින් පෙනී යයි.

මින්නේරි වාපිය, මහ වැවකි. එබඳු වැවක් තැනීම සුළු පටු කටයුත්තක් නොවේ. එදා මහසෙන් රජු දවස දහස් ගණන් මිනිසුන් එහි පැමිණ සිය ශිල්ප ඥානයත්, ශ‍්‍රමයත් කැප කරන්නට ඇත. අද පවා ‘මින්නේරි වැව’ නමින් අපට දිස්වන්නේ, ඔවුන්ගේ අභිමානවත් කැපකිරීම්වල සහ වැගිරූ ශ‍්‍රමයේ අග‍්‍ර ඵලයයි.
වැව් බැඳවීම සහ කෘෂිකර්මාන්තය සම්බන්ධයෙන් අපේ රටට ඇත්තේ විශිෂ්ට ඉතිහාසයකි. පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි අධ්‍යන ආයතනයේ මහාචාර්ය රත්නසිරි පේ‍්‍රමතිලක මහතා කළ පර්යේෂණ අනුව, අදින් වසර 14000කට පමණ ඉහත හෝර්ටන්තැන්නේ විසූ ප‍්‍රාග් ඓතිහාසික මනුෂ්‍යයන් ‘බාර්ලි’ සහ‘  ඕට්ස්’ යන ධාන්‍ය වර්ග වගා කර තිබේ. ඉනික්බිතිව අදින් වසර 7000කට පමණ ඉහත ඔවුන් ‘වල් වී’ වර්ග වගා කළ බවට සාධක ලැබී තිබේ. මේ වගාවන් හේන් ගොවිතැන බඳු ක‍්‍රමයකට කරන්නට ඇතැයි, රත්නසිරි පේ‍්‍රමතිලක සුරීහු අදහස් කරති.

වී වගාව සම්බන්ධයෙන් ලංකාවේ මෙතෙක් සොයා ගන්නා ලද පැරණිම විධිමත් සාධක සමූහය වාර්තා වන්නේ, ආචාර්ය සිරාන් දැරණියගල මහතා, 1969, 1984 සහ 1988 යන වර්ෂවල අනුරාධපුරයේ ඇතුළු පුරයේ කළ කැණීම්වලිනි. ඒ අනුව ක‍්‍රිස්තු පූර්ව 09 වන සියවසේදී (අදින් වසර 2900කට ඉහත), අනුරාධපුර හෙක්ටයාර් 10ක් පමණ විශාල භූමියක් සහිත නගරයකි. එහි විසූවෝ වී සහ ධාන්‍ය ගොවිතැන, එළහරකුන් සහ අශ්වයන් ඇති කිරීම, යකඩ භාවිතය සහ මැටි බඳුන් භාවිතය යන දියුණු සමාජ  ලක්‍ෂණ සහිතව ජීවත් වූ බව පර්යේෂණයෙන් හෙළිවිණි. මේ කාලවකවානුව වන විට ලංකාවේ ‘ගල් යුගය’ අවසන්ව තිබුණු අතර ‘සර්ව ඓතිහාසික යකඩ යුගය’ එළඹී තිබිණි. එය ලංකාවට ගලා ආවේ ඉන්දියාවෙනි.

‘ඔය කාලය වෙන කොට වී ගොවිතැන කළා කියන්නේ, අනිවාර්්‍යයෙන්ම කිසියම් වාරි තාක්‍ෂණයක් තියෙන්න ඇති. මොකද ලංකාව ඊසාන දිග සහ නිරිත දිග මෝසම් දෙකින් වර්ෂාව ලැබෙන රටක්. අනෙකි වී වගා  කරන්න නම් වියළි කාලයට ජලය රඳවා ගන්න වෙනවා. ඒ නිසා කුඩා වැව් තියෙන්න ඇති. ඇළ මාර්ගත් කියෙන්න ඇති. අපට තිස්සමහාරාමයේ කළ කැණීමකදී ක‍්‍රිස්ත පූර්ව 04 වැනි සියවසට අයත්, වී පිරවූ මුට්ටියක් ලැබුණා. ඒ කියන්නේ රටේ ඉතා සරුසාර වී ගොවිතැන් කෙරුණු බවයි. ඇත්තටම, ගල් යුගය අවසන් වෙලා ලංකාව පූර්ව ඓතිහාසික යකඩ යුගයට එළඹීමත් එක්ක, වී ගොවිතැන සඳහා වාරි තාක්‍ෂණ ක‍්‍රමවේදයක් පැවති බව හිතන්න වෙනවා. එසේ කියන්නේ පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි අධ්‍යන ආයතනයේ ආචාර්ය නිමල් පෙරේරා මහතාය.

මහා වංශය පවසන අන්දමට ලංකාවේ හැදූ මුල්ම වැව, අනුරාධපුරයේ දකුණු දෙසින් පිහිටි ‘බසවක්කුලම’ (අභය වැව) යි. ක‍්‍රි.පූ. 06 වැනි සියවසේදී විජය කුමාරයා සමග ලංකාවට පැමිණි ‘අනුරාධ’ නම් කුමාරයා අනුරාධපුර ජනාවාස බිහි කළ බවත් ඉන් පසුව පණ්ඩුකාභය රජු බසවක්කුලම වැව ඉදි කළ බවත්, මහාවංශයෙහි සඳහන් වේ. කෙසේ වෙතත්, විජය කුමාරයා මෙහි එන්නට පෙර අපේ රටේ පැවති වී වගා සමෘද්ධිය ගැන මහාවංශය කිසිත් නොකියයි. එහෙත් ඒ කාලයේ වී ගොවිතැන හා බැඳුණු වාරි ජල ශිෂ්ටාචාරයක් පැවති බවට, මෑත කාලයේ කෙරුණු පුරාවිද්‍යා පර්යේෂණ අපට ඉඟි කරයි. රට බතින් පෝෂණය කිරීමේ සංකල්පය එකළ ද තිබෙන්න ඇත.

ක‍්‍රි.පූ. 01 වැනි සියවස වන විට ලංකාවේ වාරි ශිෂ්ටාචාරයෙහි පොදු ලක්‍ෂණයක් විය. ඒ වී ගොවිතැන් කිරීම සඳහා ගමක් පාසා ‘කුඩා වැව්’ ඉදි කර තිබීමයි. ඒවා ජලය රඳවා ගැනීම පිණිස ගම් මට්ටමෙන් කළ කුඩා වැව්ය. ඉන් පසුව ක‍්‍රිස්තු වර්ෂ 02 වැනි සියවසේ දී රජ කළ වසභ (ක‍්‍රි.ව. 67 -111) රජ්ජුරුවෝ ඒ තත්ත්වය වෙනස් කළහ. ග‍්‍රාමීය වැව්, ‘මහා වැව්’ බවට පත් කිරීම ඔහු කළ කාර්යභාරයයි. ඒ සමගම මහා ඇළ මාර්ග ද ඉදිවිණි. කොටින්ම ලංකාවේ වාරි ඉතිහාසයෙහි විශාල වැව් තැනවීමේ වැඩපිළිවෙළ ඇරඹුණේ වසභ රජුගෙනි. මහාවංශය කියන හැටියට, මහවිලච්චිය වැව, මානම්පිටියේ නොච්චිපතාන වැව ඇතුළු විශාල වැව් 12ක් ද, ඇලහැර යෝධ ඇළ (අලිසාර ඇළ)ද ඉදිකර ඇත්තේ ඔහුගේ මෙහෙයවීමෙනි.

ඉන් පසුව රජ පැමිණි මහසෙන් රජ්ජුරුවෝ (ක‍්‍රි.ව. 274 - 301) සිය විස් පස් අවුරුදු රාජ්‍ය පාලන කාලය තුළ මහා වැව් 16ක්ද, අන්තර් දෝණි ඇළ මාර්ග රැුසක් ද තනවමින් මහා පෙරළියක් කළහ. ඔහු මින්නේරි වැව බිහි කරන්නේ ද එම පෙරළියෙහි එක් අවස්ථාවක ය.

මින්නේරි වැව ඉදිකිරීම, වසර ගණනක් තිස්සේ කෙරුණු කටයුත්තකි. රජුගේ නියමයෙන් වැව තැනවීම භාර ගත්තද, එය කළු දෑකඩ රාළට විශාල අභියෝගයක් විය. වැව් බැම්ම ඉදි කිරීම ඉතා අසීරු වූයේය. එය කොතෙක් සවිමත්ව ඉදි කළ ද, වර්ෂාවට හසුව කොතැනකින් හෝ බිඳී යාම, ඊට හේතුවයි. එය මහසෙන් රජ්ජුරුවන්ටද මහත් ගැටලූවක් විය.

එක් ජන ප‍්‍රවාදයකට අනුව, මේ ගැන කල්පාන කරමින් නින්දට යන රජුට,  යම් සිහිනයක් පෙනෙයි. ඒ, තමන් ඝාතනය කරන්නට පනිද්දී ගලක වැදී මිය ගිය ‘කළුවා’ නමැති යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයා. ‘වැව හදන්ඩ නම් රාජකීය ලේ ඇති කුමාර බිල්ලක්  ඕනෑ’, කළුවා රජුට සිහිනෙන් කියන්නේය. එයින්ම අවදිවන රජු මහත් කැළඹීමකට පත් වන්නේය.

තවත් ජනප‍්‍රවාදයකට අනුව, වැව් බැම්ම කොතෙක් හැදුවත් බිඳී යාම ගැන රජු, රාජකීය නක්ෂත‍්‍රකරුවන් විමසයි. එවිට ඔවුන් කියන්නේ, රජු හා ගැටුමේදී මියගිය යක්‍ෂ ගෝත‍්‍රික නායකයා අමනුෂ්‍ය යකෙකුවී, වැව් බැම්ම බැඳවීමට බාධා කරන බවය. ඉන් මිදීමට නම් රාජකීය ලේ සහිත කුමාර බිල්ලක් දිය යුතු බවද ඔවුහු රජු කීහ.

මේ කාරණයත් සමග රජු මෙන්ම කළුදෑකඩ රාළ ද ඇමතිවරුද, මහත් කලබලයට පත් වන්නට ඇත. රජ මාලිගය ද කීරි ගැසෙන්නට ඇත.

රජුගේ අදහස වූයේ රාජකීය බිල්ලක් පූදා හෝ මින්නේරි වැව තැනිය යුතු බවයි. රජුගේ තීන්දුවට එරෙහිව මුලින්ම අවි අමෝරා ගත්තේ අග බිසවය. ‘මගේ ළමයා බිළි දෙන්න බෑ’,  ඕ මහත් කෝපයෙන් දැවෙමින් රජුගේ ඉල්ලීම ප‍්‍රතික්‍ෂේප කළාය.

‘මගේ දරුවා දෙන්නත් බෑ’, ‘පත්තා’ සමග සරණ ගොස් ‘ගල්ලිඳ’ ප‍්‍රදේශයේ පදිංචිව සිටි රජුගේ නැගණි ටිකිරි මැණිකා ද තර්ජනාංගුලිය එසවූවාය. රජ කුමරෙක් බිළිදීමට එරෙහිව කෝපය පළ කළාය.

රජු බෙහෙවින් අසරණ විය.

ඊළඟට ඉතිරි වූයේ අනෙක් නැගණිය වූ බිසෝ මැණිකාය. ජන කතාවල එන හැටියට, ඇය තම එකම පුත් කුමරා වැවට බිළි දෙන්නට එකඟ වන්නීය.

රජ වාසල ශෝකයෙන්ද, කෝපයෙන්ද, භීතියෙන්ද තැති ගත්තාට සැක නැත.
(මතු සම්බන්ධයිි)